CSRS | مرکز مطالعات استراتیژيک و منطقوی | د ستراتېژیکو او سیمه ییزو څېړنو مرکز
مرکز مطالعات استراتیژيک و منطقوی دستراتېژیکو او سیمه ییزو څېړنو مرکز
نشستهای سه جانبه میان افغانستان، پاکستان و چین در حالی روی دست گرفته شد که افغانستان و پاکستان در اوج اختلافات به سر برده و از طرف دیگر جنگ به شکل روز افزون در این کشور شعلهور میشد. این نشستها که مهمترین اهداف آن کاهش تنش و نزاع میان افغانستان و پاکستان از طریق حل اختلافات مرزی، مبارزه مشترک و همسو با گروههای ناامن کننده و انجام توافقات اقتصادی روی دست گرفته شد،
د افغانستان، پاکستان او چین ترمنځ درې اړخیزې غونډې په داسې وخت کې ترسره شوي چې افغانستان او پاکستان د خپلو اختلافاتو په اوج کې وو او له بلې خوا، په هېواد کې جګړه مخ په زیاتېدو وه. دا غونډې، چې تر ټولو مهمې موخې یې د سرحدي شخړو د حل له لارې د افغانستان او پاکستان ترمنځ د تاوتریخوالي او شخړو کمول وو،
سفر امیرخان متقی به قطر بازتابدهنده تلاشهای گسترده امارت اسلامی برای خروج از وضعیت کنونی افغانستان است. این سفر که در شرایط تحریمهای بینالمللی و بحرانهای انسانی انجام شد، به موضوعات مهمی در محورهای مختلف مانند تعاملات سیاسی، حمایتهای اقتصادی و کمکهای بشردوستانه متمرکز بوده است. امارت اسلامی با دیدار مقامات قطری در زمینههای سیاسی و اقتصادی تلاش کرد تا مشروعیت بیشتری در سطح جهانی کسب کند و نقش قطر را به عنوان یک میانجی و شریک استراتژیک تقویت نماید. در این راستا، امارت اسلامی به دنبال تقویت روابط اقتصادی، جلب سرمایهگذاری خارجی، و گسترش تعاملات تجاری است؛ هرچند که موانع بزرگی همچنان وجود دارند.
د افغانستان له اوسني وضعیت څخه د وتلو لپاره قطر ته د امیر خان متقي سفر د اسلامي امارت د پراخو هڅو څرګندونه کوي. دا سفر، چې د نړیوالو بندیزونو او بشري بحرانونو په شرایطو کې ترسره شو، په مختلفو برخو کې په مهمو مسلو تمرکز وکړ لکه سیاسي تعاملات، اقتصادي ملاتړ او بشري مرستې. اسلامي امارت د قطر له چارواکو سره په سیاسي او اقتصادي برخو کې د لیدنو په کولو سره هڅه وکړه چې په نړیواله کچه خپل مشروعیت زیات کړي او د منځګړي او ستراتیژیک ملګري په توګه د قطر رول پیاوړی کړي. په دې برخه کې، اسلامي امارت هڅه کوي چې اقتصادي اړیکې پیاوړې کړي، بهرنۍ پانګونې راجلب کړي او سوداګریز تعاملات پراخ کړي. که څه هم ډیر خنډونه لا هم شته دي.
حادثه اخیر پهلگام باعث افزایش تنشها میان هند و پاکستان شده است که در نتیجۀ آن هند پیمان آبهای سند و پاکستان پیمان شملی را به تعویق انداخته است. همچنین هر دو طرف به یکدیگر دستور دادهاند که اتباع خود را از خاک یکدیگر اخراج کنند و همچنین هر دو طرف دستور کاهش دیپلماتها در سفارتهای یکدیگر را صادر کردهاند.
د پهلګام وروستۍ پېښه د هند او پاکستان ترمنځ د کړکيچ د زياتېدو لامل شوې ده، چې له امله يې هند د انډوس د اوبو تړون او پاکستان د شملې تړون ځنډولی دی، همدارنګه دواړو لوريو د يو او بل وګړو ته د وتلو امر کړی، دواړو لوريو د يو او بل په سفارتونو کې د ډيپلوماتانو د کمولو امر کړی دی.
عربستان سعودی که زمانی یکی از حامیان قدرتمند امارت اسلامی بود با توجه به تغییراتی که در سطح جهانی و منطقهای در خصوص افغانستان رو نما گردید رابطه خود را با امارت اسلامی قطع کرد. آن کشور به مقتضای حالات جهانی که روزگاری علیه امارت اسلامی بود تلاش کرد تا مبارزه امارت اسلامی در افغانستان را کاری غیر شرعی جلوه دهد.
سعودي عربستان چې یو وخت د اسلامي امارت یو پیاوړی ملاتړی و، د هغو بدلونونو په رڼا کې چې په نړیواله کچه او سیمه ییزه کچه د افغانستان په اړه راڅرګند شول، له اسلامي امارت سره خپلې اړیکې پرې کړې. هغه هېواد، د هغو نړیوالو حالاتو په ځواب کې چې یو وخت د اسلامي امارت پر ضد وو، هڅه وکړه چې په افغانستان کې د اسلامي امارت مبارزه د یو غیر اسلامي عمل په توګه وښيي.
ترامپ در ماه می 2018 وقتی از برجام خارج شد، بحث مذاکره مجدد را مطرح ساخت، و از جمهوری اسلامی ایران خواست که وارد معاملهای جدید با واشنگتن گردد. از همان زمان، ترامپ تهدید کرده است که اگر ایران به معامله جدید تن ندهد، از گزینه نظامی علیه جمهوری اسلامی استفاده خواهد کرد. ترامپ در سال 2019 تمام آمادهگیهای حمله بر ایران را تدارک دید، اما از آن صرفنظر کرد.
کله چې ټرمپ د ۲۰۱۸ کال په می کې له برجام تړون څخه ووت، هغه د بیا خبرو اترو مسله راپورته کړه، او د ایران له اسلامي جمهوریت څخه یې وغوښتل چې له واشنګټن سره یو نوی تړون وکړي. له هغه وخت راهیسې، ټرمپ ګواښ کړی چې که ایران له نوي تړون سره موافقه ونه کړي، نو د اسلامي جمهوریت پر وړاندې به پوځي ځواک وکاروي.
