CSRS | مرکز مطالعات استراتیژيک و منطقوی | د ستراتېژیکو او سیمه ییزو څېړنو مرکز
مرکز مطالعات استراتیژيک و منطقوی دستراتېژیکو او سیمه ییزو څېړنو مرکز
ترامپ در ماه می 2018 وقتی از برجام خارج شد، بحث مذاکره مجدد را مطرح ساخت، و از جمهوری اسلامی ایران خواست که وارد معاملهای جدید با واشنگتن گردد. از همان زمان، ترامپ تهدید کرده است که اگر ایران به معامله جدید تن ندهد، از گزینه نظامی علیه جمهوری اسلامی استفاده خواهد کرد. ترامپ در سال 2019 تمام آمادهگیهای حمله بر ایران را تدارک دید، اما از آن صرفنظر کرد.
کله چې ټرمپ د ۲۰۱۸ کال په می کې له برجام تړون څخه ووت، هغه د بیا خبرو اترو مسله راپورته کړه، او د ایران له اسلامي جمهوریت څخه یې وغوښتل چې له واشنګټن سره یو نوی تړون وکړي. له هغه وخت راهیسې، ټرمپ ګواښ کړی چې که ایران له نوي تړون سره موافقه ونه کړي، نو د اسلامي جمهوریت پر وړاندې به پوځي ځواک وکاروي.
امریکا در یک دور خاص با پیشه کردن استراتژی انزواگرایی که به دکترین مونرو مشهور بود توانست از مناقشات بینالمللی خود را دور بسازد. هرچند ترامپ واضحاً از انزواگرایی یاد نکرده اما از یک چشمانداز از فحوای عملکرد و سیاستهایش برمیآید که شاید وی به اتخاذ سیاست انزواگرایی مونرویی روی آورده باشد. با اینکه برخی از شواهد این فرضیه را پشتیبانی میکند اما فرضیه دومی که دلالت بر عملگرایی منفعتجویانه دارد بیشتر محتمل است. همانطور که توضیح داده شد، امریکا زمانی به یک ابرقدرت تبدیل شد که رویکرد بینالمللیگرایی اتخاذ کرد.
امریکا متحده ايالاتو وکولای شول چې د مونرو دوکتورينو په نوم د انزوا کولو ستراتیژۍ په غوره کولو سره ځان له نړیوالو شخړو څخه لرې کړي. که څه هم ټرمپ په ښکاره ډول د انزويي بهرنۍ پاليسي غوره کولو یادونه نه ده کړې، خو د هغه د کړنو او پالیسیو د محتوا له نظره، داسې ښکاري چې هغه ممکن د مونرو په څیر د انزوا کولو پالیسي غوره کړې وي. ځینې شواهد د دې فرضیې ملاتړ کوي، دوهمه فرضیه، چې ډېره عملي برېښي هغه دا ده چې، امریکا هغه وخت یو زبرځواک شو کله چې یې نړیوالتوب چلند غوره کړ.
در مجموع، سیاستهای ترامپ نسبت بهافغانستان نه تنها اورا در اهداف خویش ناموفق میسازد، بلکه بحرانهای انسانی، اقتصادی و سیاسی را در جامعه افغانی عمیق تر خواهد کرد. رویکرد دوگانه ترامپ، که از یکسو بهدنبال عدم حضور نظامی امریکا و از سوی دیگر فشار بر امارت اسلامی و سیاسی کردن کمکهای بشری به افغانستان ، هرگز نخواهد توانست بهبحران افغانستان راه حلی مناسب پیدا کند. زیرا آینده وضعیت افغانستان وابسته بهتحولات داخلی و نقش سایر قدرتهای جهانی باقی خواهد ماند. نظر بهموقعیت خاص استراتژیکی این کشور، اقدامات هیچ یک از قدرتهای جهانی بهتنهایی در این کشور کارساز نخواهد بود.
د ټرمپ دوه ګونی چلند، چې له یوې خوا د امریکا د پوځي حضور نه شتون او له بلې خوا پر اسلامي امارت فشار راوړل او افغانستان ته د بشري مرستو سیاسي کول غواړي، هیڅکله به د افغانستان د کړکېچ لپاره مناسب حل ونه موندل شي. ځکه چې د افغانستان راتلونکی به په داخلي پرمختګونو او د نورو نړیوالو قدرتونو په رول پورې تړلی وي. د هېواد د ځانګړی ستراتیژیک موقعیت په پام کې نیولو سره، د هیڅ یو نړیوال ځواک کړنې به پدې هېواد کې اغیزمنې نه وي.
ایالات متحده آمریکا نیز باید مسیر تحریم ها و زور را رها کند زیرا از یک طرف امارت اسلامی را تحت تأثیر قرار نمی دهد و از طرف دیگر راه حل مناسبی برای احیای روابط نیست، بلکی تعامل و مذاکره راه خوبی برای حل مشکلات می باشد تا ایالات متحده آمریکا باید از آن استفاده کند.
امريکا متحده ايالات دې هم د بنديزونو او زور لاره پرېږدي ځکه له يوې خوا پر اسلامي امارت اغېزه نه کوي او له بلې خوا د اړيکو د رغولو لپاره دا يوه ښه حللاره نه ده، بلکې تعامل او مذاکرات د ستونزو د حل ښه لاره ده او امريکا متحده ايالات بايد ترې ګټه پورته کړي.
تا زمانی که کشورهای عضو سازمان مشکلات متقابل خود را حل نکنند و منافع را با یکدیگر تقسیم نکنند، اقدامات در چارچوب سازمان مؤثر نخواهد بود. از این رو، ایجاد و تقویت اعتماد متقابل بین اعضای سازمان همکاری شانگهای، شناخت توانمندی های یکدیگر، غلبه بر اختلافات و استفاده از توانمندی های یکدیگر به نفع سازمان توصیه می شود.
تر هغې چې د سازمان غړي هېوادونه خپلې دوه اړخیزې ستونزې حل نه کړي او یو له بل سره ګټې شریکې نه کړي، د سازمان په چوکاټ کې به یې کړنې اغېزمنې ثابتې نه شي. نو وړاندیز کېږي چې د شانګهای همکارۍ سازمان غړو ترمنځ دوه اړخیز باور رامنځته او پیاوړی شي.
