ذاکر جلالی، ناظر مسائل سیاسی
یکی از موانع اصلی فرا راه روابط حسنه میان افغانستان و پاکستان، توقع همکاری بیش از حد افغانستان از پاکستان در روند صلح است. سرانجام آقای عزیز در سفرش واضح ساخت و به نحوی اعتراف کرد که کشورش با طالبان روابط دارد، ولی آنها را کنترول نمیکند و نمیتواند موفقیت صلح را تضمین کند.
از بدو آغاز پروسهای بهنام صلح، حکومت آقای کرزی همواره روی نقش پاکستان تأکید ورزیده است. این حکومت آقای کرزی و دیپلوماسی ناکاماش است که از پاکستان کشور کلیدی در راه صلح ساخت. این چیزیست که پاکستان در پی آن است و با استفاده از رهبری ضعیف سیاسی در افغانستان به سادگی این نقش را از آن خود ساخته است. نمایندههای ملامحمدعمرمجاهد جهت گفتوگو در قطر دفتر باز میکنند، اما آقای کرزی مخالفت میکند. عوض اینکه حکومت کرزی در پی برقراری روابط با نمایندههای واقعی مقیم قطر شود، به مخالفت میپردازد و سرانجام بار دیگر عین اشتباه را تکرار میکند و به دامان پاکستان پناه میبرد و برای باری دیگر خواستار همکاری میشود . زلمی رسول، وزیر خارجه افغانستان در نشست خبری گفت: “دولت کنونی افغانستان، تنها دولتی بوده است که بیشترین تلاشها را برای بهبود روابط با پاکستان انجام داده است. اما تا کنون این تلاشها آنطور که افغانستان انتظار داشت، نتیجه نداده است.” متأسفانه تحلیلگران کابل و حکومت کرزی فقط از رهگذر اتهام طالبان به غلامی پاکستان پیش آمده اند. این اتهام، آرام آرام به باور ایشان مبدل گشته است. حالا فکر میکند که جز همکاری پاکستان دست یافتن به صلح ممکن نیست. این در حالیست که باوجود اینکه به پاکستان این نقش را میدهد، به امید فشار بر پاکستان تلاش میورزد که با هندوستان روابط استراتیژیکی برقرار نماید.
دستاندرکاران سیاست خارجی افغانستان از یک دهه بدینسو به این گمان غلط دل خوش کرده اند که خواهند توانست از طریق آمریکا بر پاکستان فشار وارد نمایند. حالا این مسأله به حد کافی واضح است که آمریکا به هیچ وجه حاضر نیست بهخاطر افغانستان بر پاکستان فشار وارد نماید. آمریکا در این منطقهای از جهان نیازها، اهداف و اولویتهای خود را دارد. پیروزی دیپلوماسی افغانستان این است که با پاکستان کنار بیاید و مسایل مورد تنش دو طرف را از طریق گفتوگو و مذاکرات واضح و مستقیم حل نمایند.