مصاحبۀ اختصاصی از سوی مرکز مطالعات استراتیژیک و منطقوی با خانم وحیده کبیر، عضو کمسیون صلح و آزادی در آلمان
مرکز مطالعات: در قدم نخست، تشریف آوری شما را به افغانستان خوش آمدید میگویم و آرزومندم این سفر شما دریچۀ جدید در راستای تحکیم صلح و بهبودی این پروسه گردد.
وحیده کبیر: من هم به نمایندگی از هیئت هفت نفری که از کشور آلمان به افغانستان آمدیم، از شما سپاسگذاری میکنم و تشکر ازینکه خواستید با ما مصاحبۀ داشته باشید.
اعضای این هیئت، چهار تن آلمانی و سه تن افغان بوده که هر عضو هیئت، نمایندگی از یک ارگان مدنی مستقل مینماید.
ما قبلاً هم به شکل انفرادی همچون سفرهای داشتیم ولی این بار به شکل جمعی خواستیم سفر نمائیم تا مؤثریت آن بهتر گردد و در ضمن آن بتوانیم دستاوردهای بیشتری داشته باشیم.
مرکز مطالعات: لطف نموده روی اهداف این سفر مختصراً معلومات بدهید.
وحیده کبیر: چون من عضو کمسیون صلح و آزادی هستم، بنابرین یکی از اهداف این سفر من دیدار و تعارف با ارگانهای که در افغانستان فعالیت دارند بود و ازینکه ما در آلمان نیز همین پروسه یا روند صلح را به پیش میبریم، خواستیم تا هماهنگی فعالیت ها میان ارگان های مختلفی که درین راستا کار میکنند، ایجاد نمائیم.
مرکز مطالعات: تفاوت دیدگاۀ شما از اوضاع افغانستان، قبل از سفر و بعد از آن چگونه است؟ تحلیلی که از وضعیت افغانستان در آلمان داشتید، بعد از بازدید افغانستان از نزدیک، چه تفاوتی می بینید؟
وحیده کبیر: چون اوضاع کشورها را نمیشود از طریق مطبوعات به تحلیل و بررسی دقیق گرفت و قضاوت کرد. ازینکه ما در کشور آلمان به سر میبریم، آنچه اوضاع افغانستان را رسانه های آلمان و دیگر رسانه های جهان به تصویر میکشد، با آنچه در دنیای واقعیت ها وجود دارد، تفاوت بزرگی در میان است، و همچنان بیرونی ها اوضاع افغانستان را از دید خود بررسی میکنند.
و ما درین سفر چند روزۀ خویش، تحلیل های متفاوتی از اوضاع کنونی افغانستان داریم که با تحلیل و گزارش رسانه های جهانی متفاوت میباشد.
طرح ها و پیشنهاداتی که از سوی آنها نسبت به افغانستان داده میشود، طرح های عملی نبوده و فقط از یک دریچۀ محدود به قضایا می بینند که ما ازین سفر خویش و دیدار از اماکن مختلف افغانستان، نتیجه گیری میکنیم.
من در افغانستان یک تضاد عجیب و غریب را مشاهده کردم؛ یک طرف ساختمان ها و بناهای بزرگ و یک طرف کلبه های مخروبه و نزد من این سوال مطرح میشد که برداشت جوانان این ملت و تأثیر این دوگانگی بزرگ بر اذهان افغانها چه خواهد بود؟
چرا این همه امکانات و امتیازات به شکل نامتناسب میباشد و امتیاز انسانها چرا تا این حد متفاوت است که این قضیه تأثیر منفی بر اذهان مردم میگذارد.
مرکز مطالعات: علت این دوگانگی و تضاد شگفت انیگز را در چه می بینید؟
وحیده کبیر: طی این دهه در افغانستان پول های زیادی سرازیر شد و این پول ها در جیب بعضی طبقه های خاصی قرار گرفت که آنها به زیر بناها توجه نکردند و فقط به نماهای ظاهری اقدام کردند و بطور شخصی سرمایه گذاری نمودند. در حالیکه این پول ها متعلق به همۀ این ملت بود که باید همه ازان بهره مند میشدند اما متأسفانه که حیف و میل شد. نماهای ظاهری و تعمیرات نه تنها حلال مشکلات افغانستان نمیباشد بلکه تأثیر منفی بر وضعیت آیندۀ این کشور خواهد گذاشت.
مرکز مطالعات: آیندۀ افغانستان را چگونه پیش بینی میکنید، آیا امیدی در بهبودی وضعیت آیندۀ افغانستان وجود دارد؟
وحیده کبیر: امید چیزیست که هر انسان باید در زندگی خویش داشته باشد، ازین لحاظ ما بر آیندۀ افغانستان خوشبین هستیم.
اما زماینکه در عالم واقعیت ها میائیم، قضیه متفاوت تر میباشد، من نسبت به سالهای گذشته می بینم که در افغانستان کارهای صورت گرفته و بخصوص در روند تحکیم صلح، نهادهای فعالیت نموده اند و من فعالیت های این نهاد را در راستای صلح تقدیر میکنم، و در بهبودی وضعیت افغانستان، تا حدی مثبت ارزیابی میکنم.
مرکز مطالعات: در تحکیم پروسۀ صلح از دید شما آیا قوت های خارجی نقش اساسی دارند و یا خود افغانها، و کدام جهت ها میتوانند در افغانستان صلح بیاورند؟
وحیده کبیر: صلح هرگز توسط نیروهای خارجی بوجود نمیاید. و صلح تنها میتواند توسط افغانها بوجود بیاید و همین است صلح واقعی. خارجی ها در فکر چیزهای دیگری هستند و اهداف دیگری دارند و بخصوص قوت های نظامی در فکر منافع خود میباشند و کوشش میکنند تا به اهداف خویش برسند و تا اکنون ناکام هستند.
چگونگی خروج قوت های خارجی، مدت بقای آنها، تفاهم میان افغانها و جزئیات مرتبط به آن، از مسائلی است که با مذاکرت میشود به پیش برد، جناح های علی السویه با هم بنشینند و این قضایا را به بحث و بررسی بگیرند تا اینکه به تفاهم برسند و بالاخره صلح باید بین خود افغانها و توسط افغانها ایجاد شود.
مرکز مطالعات: شما چقدر بر این خوشبخین هستید که افغانها بین هم تفاهم خواهند کرد تا بتوانند از تمامیت ارضی دفاع نمایند و آیا این توانایی را در وجود افغانها می بینید؟
وحیده کبیر: خوشبینی هم همان امید است و هردویش میتواند در یک راستا قرار بگیرد اما برای ایجاد صلح، تلاش های بیشتر لازم است و حتی قربانی های فراوان برای تحقق این خوشبینی ها باید داد و من این توانایی را در وجود افغانها می بینم. هرگاه سویه های علمی افغانها بلند برده شود و در جهت فراهم سازی تعلیمات بیشتر تلاش نمایند، خود افغانها راه حل های بهتر و مناسبتر برای ایجاد و تحکیم صلح طرح ریزی خواهند نمود و رویاها را به حقایق مبدل خواهند کرد.
صلح، ختم جنگ و گذاشتن اسلحه نبوده بلکه تعریف وسیعتری دارد:
صلح، زمانی پایدار میباشد که روابط اجتماعی به صورت بهتر ایجاد گردد.
صلح، زمانی تحقق پیدا میکند که حقوق تمام اتباع در نظر گرفته شود.
صلح، بیشتر زمانی پایدار میباشد که ما از نگاۀ اقتصادی خودکفا باشیم.
و گذاشتن اسلحه و ختم جنگ، نخستین گامی برای رسیدن به صلح خواهد بود.
مرکز مطالعات: موجودیت قوای خارجی را در افغانستان تا چی حد مفید میدانید؟
وحیده کبیر: ازین سفر ما به این نتیجه رسیدیم که باقی ماندن قوای خارجی در افغانستان هیچ توجیۀ ندارد. و تا اکنون ما با نهاد های مختلف جامعۀ مدنی و دیگر ارگانها و شخصیت های که ملاقات نمودیم، همه با یک صدا میگفتند که ما دیگر تحمل باقی ماندن قوت های خارجی را در افغانستان نداریم، نه پایگاه های نظامی شانرا و نه خودشان را و وجود این قوت ها نه تنها به منافع افغانستان نبوده بلکه مخالف ارزش ها و منافع این کشور میباشد.